Tripofobi, Latince kökenli bir sözcüktür ve söz manası delik endişesidir. Bu kaygı, ruhsal bir rahatsızlık olup delikli yüzeylere sahip objelere bakamama, bakınca makus hissetme, gerilim altında ve endişelenme üzere sonuçlara neden olan bir hastalıktır. Tıbbi olarak aşikâr bir eksiklikten ve hasardan kaynaklı olmayan bu fobi büsbütün ruhsal bir rahatsızlık olup fizyolojik olarak pek bir ziyanı görünmemektedir. Tam olarak nedeni bilinmeyen bu fobiye sahip şahıslar, delikli bir sünger gördüklerinde bile mideleri bulabilir, hatta kaygıya dahi kapılabilirler. Bilimsel olarak net nedeni açıklanmasa da psikologların yaptığı araştırmalar bu fobinin bilinçaltında yer alan hasta olma endişesinden kaynakladığı belirtmektedir. Ayrıyeten ciltte görülen kızamık, suçiçeği ve tifüs üzere hastalıkların yaşanmasından kaynaklı olarak da tripofobi olunabilir. En sağlam teori ise tripofobinin yılan, ahtapot ve başka tehlikeli hayvanların da sahip olduğu delikli yüzeylere benzetilmesi, bu hastalığın da bilinçaltında bir nevi savunma sistemi olarak görülmesine neden olabilir.
TRİPOFOBİYİ UYARAN UNSURLAR
Delikli yüzeylerin görülmesiyle bireylerde telaş, mide bulantısı, kaygı ve huzursuzluk üzere ruhsal rahatsızlıkların yaşanmasına neden olur. Günlük hayatımızda sıklıkla kullandığımız birçok öge tripofobiyi tetikleyebilir. Bunlar şöyledir:
– Delikli sünger
– Kırmızı benekli, hasarlı, hastalık geçirmiş cilt
– Çilek
– Mercan
– Nar
– Petek
– Arı kovanı
– Mısır
– Balık pulu
– Ahtapot
– Mantar
Gibi günlük hayatımızda her an karşımıza çıkabilen objeler tripofobinin nüksetmesine neden olabilir ve beraberinde birtakım semptomları ortaya çıkarabilir.
TRİPOFOBİ BELİRTİLERİ
Yukarıda sıralanan objelerin görülmesiyle birlikte bireyler türlü reaksiyonlar göstererek ruhsal olarak rahatsız olmalarına neden olmaktadır. Tripofobinin yaygın olarak görülen belirtileri şöyledir:
– Endişe
– Korku
– Kaşıntı
– Terleme
– Mide bulantısı
– Terleme
– Kalp çarpıntısı
– Baş dönmesi
– Tiksinme
– Nefes darlığı
– Sabun köpüğü
Bu belirtilerin görülmesi bazen anlık olarak, delikli objelerin görüldüğü an olurken, bazen de tüm günü etkileyecek kadar şiddetli görülür. Delikli yüzeye sahip rastgele bir obje yahut görsel görmesiyle meydana gelen bu belirtiler, bir mühlet sonra zaten geçebilir. Şayet kaygı yaşanıyorsa yapılabilecek en yeterli şey uzman bir terapistin izlediği yanlışsız tedavi yolu ile dehşetin aşılmaya çalışılmasıdır.
TRİPOFOBİ TEDAVİSİ
Fizyolojik rahatsızlıkların tedavisi daha mümkünken ruhsal rahatsızlıkların tedavisi daha sıkıntı olmaktadır. Tripofobi de ruhsal bir rahatsızlık olduğundan tedavisi ruhsal danışmanlarla daha uzun vadede gerçekleşmesi mümkündür. Tripofobinin şiddetine ve belirtilerinin görüldüğü tesire nazaran tedavi edilebilir. Örneğin, terapist hastanın bilinçaltında yaşadığı dehşetleri yenmesi için daha az kaygı yaşayabileceği görsellerle kademe kademe ilerleyerek görselin dozunu arttırması vakitle kaygıların yenilmesine yardımcı olabilir. Terapistin izlediği yoldan aşikâr bir müddette bu hastalığı aşmak muhtemeldir. Tripofobinin ruhsal yansıları bu formda tedavi edilirken, fizyolojik yansıları yani kaşıntı ve buna bağlı olarak deri döküntüsü üzere yansılar için de ilaç tedavisi uygulanabilir. Uzman bir terapistten yardım almadan kaygıyı yenmek ismine tripofobiyi tetikleyecek görsellere bakmamak gerekir. Belirtilerin arka arda nüksetmesi, kişinin ömrünü olumsuz etkileyecek sonuçlar doğurabilir.
