Yaklaşık 4 ay önce Marmara Denizi Silivri açıklarında meydana gelen ve başta İstanbul olmak üzere çok sayıda ili sallayan 5,8 büyüklüğünde zelzele ile tekrar dehşet ve panik havası oluşmaya başlarken, bu sarsıntının akabinde 4,4 Ankara, 5,4 Akhisar ve 6,8 büyüklüğündeki Elazığ zelzelesinin akabinde son olarak dün Manisa’da meydana gelen 4,8 büyüklüğündeki zelzele ise bir yandan ‘Deprem fırtınası mı yaşanıyor?’ sorusunu akıllara getirirken, bir taraftan ise ‘Bu sarsıntılar beklenen öteki büyük zelzelelerin habercisi mi? tedirginliğinin yaşanmasına yol açıyor.
Konuyla ilgili konuşan sarsıntı uzmanları ise Manisa’daki 4,8 büyüklüğündeki zelzelenin Elazığ’da meydana gelen 6,8’lik zelzeleyle bir temasının mümkün olmadığının altını çiziyor.
Son vakitlerde peş peşe bu kadar sık aralıklarla sarsıntıların neden meydana geldiğine ait ise Afrika levhasında meydana gelen hareketliliğe dikkat çeken uzmanlar, Türkiye’nin sarsıntı jenerasyonunda olduğunun unutulmaması gerektiğine de vurgu yapıyor.
SON 1 AY İÇERİSİNDE 15 FARKLI NOKTADA DEPREM
Son 1 ay içerisinde farklı bölgelerde 3’ün üzerindeki zelzele sayısı 15’i geçmiş durumda. Bu sarsıntılar ortasında en büyüğü ise Elazığ’da meydana geldi. 6,8’lik zelzelenin akabinde 41 kişi ömrünü yitirdi.
Özellikle Elazığ ve Manisa’daki zelzelelerin akabinde büyüklükleri 5’e kadar çıkan binlerce artçı zelzele de gerçekleşti.
AYNI FAY ÜZERİNDE GERÇEKLEŞTİ
22 Ocak’ta 5,4 büyüklüğünde bir zelzele olduğunu, bu zelzelenin akabinde bölgede bini geçen artçı sarsıntıların meydana geldiğini kaydeden Dokuz Eylül Üniversitesi Zelzele İzleme Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir 5,4 büyüklüğündeki sarsıntının meydana geldiği fayı tespit ettiklerini bu zelzelenin Soma-Kırkağaç fayı üzerinde meydana geldiğini lisana getirerek şöyle konuştu;
“Aslında fayın geçtiği yer Soma ve Kırkağaç’tan geçiyor. Sarsıntının olduğu yer ise yaklaşık 8 km Kuzey Doğu’da. Bu çeşit faylarda olağan bir durum bu. 4,8’lik sarsıntı Kuzey-Batı uzanımlı olağan bir faydan kaynaklanıyor. Bu da Kırkağaç fayına karşılık geliyor. Aynı fayın üzerinde gelişen bir zelzele bu.”
NEDEN BU KADAR SIK ZELZELE OLUYOR?
Peş peşe bu kadar sık sarsıntıların meydana gelmesine ait ise Sözbilir, ‘’Geçtiğimiz aylarda Afrika levhasının hareketiyle birlikte zelzeleler olmuştu. 6 büyüklüğünde Arnavutluk zelzelesi, 5’in üzerindeki Girit Adası zelzeleleri üzere art geriye sarsıntılar olmuştu. Bunlar levha kenarı faylarından kaynaklı sarsıntılar.
Afrika levhası bize hakikat hareket ettiğinde Türkiye karası da buna kırılarak karşılık vermek durumda kalıyor.
O yüzden Marmara Denizi’ndeki 5,8, son olarak 6,8 Doğu Anadolu fayında kırılmalar meydana geldi. Bu ortada ikisinin ortasında kalan Batı Anadolu’da ya da Orta Anadolu’da tekrar hatırlanacağı üzerine Çankırı ve Ankara’da sarsıntılar meydana geldi. Bu biçimde yanıt veriyor. Anadolu kabuğu kırılarak bu harekete yanıt veriyor.’’ dedi.
BUGÜNDEN YARINA MÜMKÜN DEĞİL!
Türkiye’nin bir sarsıntı bölgesi olduğunu o yüzden bu biçim sarsıntıların çok olağan olduğunun altını çizen Fırat Üniversitesi Öğretim Vazifelisi Prof. Dr. Zülfü Gürocak ise 6,8’lik Elazığ zelzelesinin akabinde Manisa’da bu türlü bir zelzele oluşmasının insanları huzursuz ettiğini lisana getirerek şöyle konuşuyor;
“Türkiye toprağına baktığımız zaman Karlıova’da kesişen Doğu akımlı iki temel fayımız var. Tabi bu iki fayın vazifesi aslında Türkiye yerini Ege Denizi’ne hakikat itmek. Bunu sağlıyor. Tabi itilme esnasında Ege direnç dediğimiz bir bindirme var o bindirme ile karşılanınca bölgede Türkiye’nin zelzele üreten üçüncü büyük fay sistemi olan bir graben var.
Tabi akıllara en fazla gelen soru Elazığ zelzelesinin bu sarsıntısı tetiklemiş olup olmayacağı.
Böyle bir şey yok lakin şunu da unutmayacağız. Bu 3 fay sistemi birlikte çalışıyor. Tıpkı sistemin birebir kesimi. Doğu ve Kuzey Doğu Anadolu fayları üzerinde meydana gelen atımlar batıdaki grabenlerde faylanmalara, yırtılmalara ve sarsıntılara neden olacak. Tabi bu yüzlerce yıl müddetince gelişen olaylar. Ama bugünden yarına bu türlü bir tesirden bahsetmek mümkün değil.”