Isparta ekmeği, Çünür ekmeği, kara fırın ekmeği yahut taş fırın ekmeği üzere birçok isimle bilinen ekmek oda sıcaklığında yaklaşık 1 hafta, buzdolabında ise yaklaşık 1 aya kadar tazeliğini koruyabiliyor. Klasik Isparta ekmeği ayrıyeten, derin dondurucuda da saklanabiliyor. Uzun yıllardır büyüklerinden gördüğü ekmek üretimini devam ettirdiklerini anlatan Faden Kılıç, “Diğer ekmekte 2 gün dışarıda kalınca bayatlama durumu oluşuyor fakat bu ekmek dolapta saklanıldığı vakit 1 ay kadar dayanıyor. Bu ekmek dışarıda saklanıldığı vakit bile 1 haftaya kadar tazeliğini koruyor” dedi.
‘Tüketim için sağlam, çabucak küflenmeyen ve bayatlamayan ekmek olduğu için tercih ediliyor’
Isparta’da babaannesi ve annesinden gördükleri ekmek imalini uzun yıllardır devam ettirdiklerini anlatan 49 yaşındaki Faden Kılıç, “Adı, köy ekmeği, kara fırın ekmeği, Çünür ekmeği, ekşi mayalı ekmek ve doğal ekmek olarak biliniyor. Bu ekmeği bir gelenek ve görenek halinde yıllardır yapıyoruz. Ekşi mayadan üretiyor ve hamurları 2.5 kilogram olarak tartıyoruz. Tüketim için sağlam, çabucak küflenmeyen ve bayatlamayan ekmek olduğu için tercih ediliyor” dedi.
“İlk kez bu ekmekten yiyenler daima ‘bunun farkı ne, özelliği ne’ diye soruyorlar”
Çünür ekmeğinin başka ekmeklere nazaran farklılıklarını da anlatan Faden Kılıç, “Bu ekmeği birinci kere annemlerden görerek yapmaya başladım. Akşamdan ekşi mayayı üretiyoruz. Sabaha kadar bekledikten sonra kabarıyor ve sonrasında sabah unla birlikte yapılacak ölçüye nazaran ayarlıyoruz. Öbür olağan ekmeklere pakmaya katıyorlar, fakat ben bu daha lezzetli ve daha doğal olduğu için bunu yapmaya devam ediyorum. Bizim ekmeğimizin gramajı, somun ekmeğin 3 katı kadar. Ancak bu ekmek, ona nazaran çok fazla şişmanlatmıyor ve tok tutması bakımından diyet ekmeği diye de biliniyor. Birinci kez bu ekmekten yiyenler daima ‘bunun farkı ne, özelliği ne’ diye soruyorlar, ben de anlatıyorum” halinde konuştu.
“Bu ekmek 1 ay mühletince bayatlamıyor”
Ekmeğin saklama şartlarından bahseden Kılıç, şöyle devam etti:
“İki kişilik bir aile için bu ekmek çok gelse bile, ekmeği bölerek uzun mühlet saklama talihi bulunuyor. Dondurucuya koyunca, sabah yemek için, akşamdan dışarı bırakılırsa bile tekrar taze formda yenilebiliyor. Öteki ekmek 2 gün dışarıda kalınca bayatlama durumu oluşuyor lakin bu ekmek dolapta saklanıldığı vakit 1 ay kadar dayanıyor. Dışarıda saklanıldığı vakit bile 1 haftaya kadar tazeliğini koruyor. Bu ekmek 1 ay müddetince bayatlamıyor. Yazın, buzdolabında saklanabiliyor, kışın da doğal ortam soğukluğunda saklanabiliyor. Doğal gaz bulunmayan meskenlerde bayatlama müddeti daha da uzuyor ancak dolapta saklama ile de koruma yapılabiliyor.”
Bozkurt: “60 – 70 yıldır gördüğümüz üzere yapmaya devam ediyoruz”
Yaklaşık 60 – 70 yıl öncesinden bu yana annesinden gördüğü ekmeği ailesinin de yapmaya devam ettiğini tabir eden Hasan Hüseyin Bozkurt ise “Bu ekmek, Çünür’ün eski buğday unundan yapılan ekşi mayalı, güçlü ekmek. Dolapta 1 ay, olağan ortam soğukluğunda 1 hafta – 15 gün bayatlamayan ekmek bu. Gerçek buğday unundan yapılıyor, içinde diğer hiç katkı unsuru yok. Biz, aşağı üst 60 – 70 yıldır annemgilden gördüğümüz kadarıyla bu ekmeği yapmayı devam ettiriyoruz” tabirlerini kullandı.
“Önceki devirlerde yufka çok fazla yapılmaz fakat bu ekmekten yapılırdı”
Ekmek satışı ve fırıncılık bölümünün yaygın olmadığı devirlerde insanların kendi ekmeklerini kendilerinin yaptıklarından bahseden Bozkurt, “Çünür’de evvelki periyotlarda yufka çok fazla yapılmaz lakin bu ekmekten yapılırdı. Artık de biz bunu devam ettiriyoruz. Evvelden köyde birkaç tane fırın vardı. Fırınlarda ekmek ‘Hak’ yöntemiyle yapılırdı. Fırınında ekmek yaptığımız bireye 1 ekmek olarak ‘Hak’ hissesi verirdik. Ancak şu anda çabucak hemen herkesin konutunda ekmek fırını var ve artık herkes kendi yapabiliyor” sözlerine yer verdi.
“Ekmeğin tadının çok olağanüstü olduğunu söylüyorlar, beğeniyorlar”
Bir gelenek halinde ekmek yapma işini hala daha devam ettirdiklerini aktaran Bozkurt, “Bu ekmeği yemesi kusursuz ve onun için biz de dostlarımıza ikram ediyoruz. Bizlere gelen – gidenlere, bilhassa dışarıdan gelenlere bu ekmeklerden armağan ediyoruz. Ekmeğin tadının çok kusursuz olduğunu söylüyorlar, beğeniyorlar” dedi.
